لزوم سطح عایق برای جمع‌آوری آب باران در نواحی نیمه‌خشک

نویسندگان

  • رضائی, علی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان
  • موسوی, سید جمال اداره کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری استان زنجان
چکیده مقاله:

  ایجاد پوشش گیاهی دائمی و دارای بازدهی اقتصادی از راه‌های کنترل فرسایش در دشت‌های دامنه‌ای به روش مشارکت مردمی است. به همین منظور ایجاد سامانه‌های سطوح آبگیر باران همراه با افزایش ضریب رواناب سطحی خصوصاً دربارش‌های حداقل روزانه لازم می‌باشد. با توجه به نیاز کشور و استان زنجان به استفاده از روش ‌ های مناسب ایجاد سامانه جمع‌آوری آب باران با هدف تامین آب و توسعه باغات مثمر در اراضی شیب‌دار این طرح تحقیقاتی در ایستگاه قره‌چریان زنجان اجراء گردید. نظر به اینکه ایستگاه سینوپتیک زنجان بعنوان ایستگاه معرف شرایط اقلیمی نیمه‌خشک محسوب می‌گردد. لذا فراوانی بارش‌های روزانه در هر ماه و برای یک دوره آماری 45 ساله و برای مقادیر بیشتر از صفر، 1، 5 و 10 میلی‌متر تهیه گردید. سطوح آبگیر با تیمارهای سطح عایق، نیمه‌عایق و طبیعی در چهار تکرار بر روی سطح شیب‌دار ایجاد و میزان بارش روزانه و عمق رواناب اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که میزان فراوانی بارش‌های روزانه با عمق مساوی یا بیشتر از 1، 5 و 10 میلی‌متر در ماه‌های گرم شامل تیر، مرداد و شهریور بترتیب دارای متوسط فراوانی وقوع حدوداً یک بار در یک، سه و ده سال هستند. تجزیه واریانس، مقایسه میانگین‌ها و تحلیل رگرسیونی بین عمق بارندگی روزانه و عمق رواناب ایجاد شده نشان می‌دهد که تیمارها دارای تفاوت آماری معنی‌دار در سطح یک درصد خطا می‌باشند. همچنین حد آستانه بارندگی برای شروع رواناب برای سطوح عایق، نیمه‌عایق و طبیعی در حدود 1، 4 و 7 میلیمتر و متوسط درصد ضریب رواناب 9/43، 15/12 و 04/3 می‌باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بحران آب و لزوم توجه به بهره‌وری آب کشاورزی در نواحی خشک مطالعه‌ی موردی؛ دشت بیرجند

بحران آب از جمله چالش­های مهم زیست­ محیطی منطقه­ی خاورمیانه می­باشد. بسیاری از کارشناسان نگران آن هستند که استفاده از منابع آب در ایران بدون در نظر گرفتن محدودیت آن در آینده مشکلات جدی         را ایجاد می­نماید. در چند دهه­ی اخیر رشد جمعیت و توسعه­ی فعالیت­های کشاورزی و صنعتی باعث شده است  فاصله­ی بین ­نرخ­­ تجدید و نرخ بهره­برداری از آبخوان­ها  افزایش­یابد و  این شکاف در نتیجه­ی وقوع خشکسالی­...

متن کامل

تعیین مکان مناسب جهت جمعآوری رواناب باران در یک حوضه؛مطالعه موردی: حوضه آبخیز دوآبی کلات

کشور ایران از جمله مناطق خشک جهان محسوب می‌شود، به طوری که به جز حاشیه دریای خزر، دامنه و ارتفاعات البرز و زاگرس اغلب دارای آب و هوای خشک با نزولات آسمانی قلیل می‌باشد. روش جمع‌آوری آب باران برای مصارف مختلف از دیرباز در این سرزمین رایج بوده است. این تحقیق که در حوضه آبخیز دوآبی کلات، انجام شده به بررسی روشی جهت تعیین مکان مناسب برای جمع‌آوری آب باران می‌پردازد. در ابتدا منطقه مورد مطالعه در مح...

متن کامل

استحصال آب باران برای صرفه جویی مصرف آب در کشاورزی (مطالعه موردی: دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند)

کمبود آب شیرین در بعضی مناطق بحرانی جدی است. یکی از روش‌های کاهش اتکاء به منابع آب معمول، جمع‌‌‌آوری آب باران است. این مقاله به تحقیقی در خصوص روش‌های امکان‌سنجی اجرای سامانه جمع‌آوری آب باران از ‌بام ساختمان‌های دانشکده  علوم کشاورزی و منابع طبیعی بیرجند می‌پردازد. نتایج محاسبه بیلان آبی نشان داد که جمع‌آوری آب باران تا حدودی حتی در ماه‌های خشک میزان تکیه بر استخراج آب‌های زیرزمینی را کاهش می‌...

متن کامل

بررسی نقش سطوح عایق در جمع آوری آب باران با هدف تأمین آب باغات دامنه ای در حوزه های آبخیز (مطالعه موردی: استان چهارمحال و بختیاری)

تحقیق حاضر در استان چهارمحال و بختیاری با هدف بررسی تأثیر به کارگیری روش‌های مختلف مدیریتی در بستر سامانه‌های سطوح آبگیر جهت بهینه‌سازی تولید رواناب به اجرا در آمده است. برای این منظور تعداد نه سامانه ی آبگیر مستطیلی شکل به ابعاد سه در چهار متر با سه تیمار عایق، جمع‌آوری پوشش سطحی سامانه و شاهد(پوشش طبیعی زمین)، بر روی دامنه ای با شیب 20 درصد احداث گردید. در پایین دست هر سامانه، یک مخزن جه...

متن کامل

تعیین سطح مورد نیاز استحصال آب باران برای آبیاری تکمیلی گندم و جو ؛ مطالعه موردی استان مازندران-ریگ چشمه

استحصال آب باران روشی کار آمد برای بهبود بهره‏برداری از منابع آب سطحی در مناطق مختلف است. از آنجا که سطوح غیر قابل نفود دارای توان استحصال قابل توجه نزولات جوی می­باشند، طراحی و برنامه‏ریزی به منظور جمع‌آوری نزولات جوی از راهکارهای سازگاری با کم آبی در اکثر مناطق می‏باشد. در این تحقیق، امکان‏ استحصال آب باران برای آبیاری تکمیلی گیاهان گندم و جو در یک دوره‏ی کشت (دهه سوم آبان تا دهه دوم خرداد) د...

متن کامل

بحران آب و لزوم توجه به بهره وری آب کشاورزی در نواحی خشک مطالعه ی موردی؛ دشت بیرجند

بحران آب از جمله چالش­های مهم زیست­ محیطی منطقه­ی خاورمیانه می­باشد. بسیاری از کارشناسان نگران آن هستند که استفاده از منابع آب در ایران بدون در نظر گرفتن محدودیت آن در آینده مشکلات جدی         را ایجاد می­نماید. در چند دهه­ی اخیر رشد جمعیت و توسعه­ی فعالیت­های کشاورزی و صنعتی باعث شده است  فاصله­ی بین ­نرخ­­ تجدید و نرخ بهره­برداری از آبخوان­ها  افزایش­یابد و  این شکاف در نتیجه­ی وقوع خشکسالی­ه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 11

صفحات  53- 56

تاریخ انتشار 2010-07

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023